Krytyka literacka Maurycego Mochnackiego i Mariana José de Larra
Książka Justyny Ziarkowskiej poświęcona jest analizie porównawczej pism krytycznolitereackich Maurycego Mochnackiego i Mariana José de Larra - romantyków działających w dwóch odległych miejscach Europy, w Polsce i w Hiszpanii, a więc krajach nie należących do przodujących centrów ruchu romantycznego. Nie były one jednak intelektualną prowincją. Badania Justyny Ziarkowskiej wykazały, iż obydwaj ci pisarze byli myślicielami wysokiej próby, a także niepospolitymi erudytami. Jakość ich refleksji teoretycznej i estetycznej spowinowaciła ją w sposób oczywisty z przodującymi wówczas w literackiej Europie koncepcjami na temat istoty, źródeł i zadań literatury. Jedynie treść tej refleksji jest specyficzna: nosi niezawinione przez obu autorów piętno oddalenia, osamotnienia i wyobcowania. Jednak w ich postawie intelektualnej nie znajdziemy tonu niższości czy uzależnienia wobec literatury Zachodu: jest to postawa suwerenna i śmiała, choć nacechowana goryczą wywołaną przez okoliczności historyczne w jakich obydwu twórcom działać wypadło. Z rozważań autorki wyłaniają się postulaty prawdy, oryginalności, artystycznej doskonałości i etycznej misji - wysokie cele jakie stawiają przed autentyczną twórczością obydwaj niezależni od siebie i nie znający się nawzajem romantycy z pogranicznych obszarów Europy. Streszczając można powiedzieć, że pokrewieństwo ich myśli było sprawą zarówno ducha czasu, jak i określonych analogii historyczno-geograficznych, sprawą podobieństwa niezależnych i wrażliwych natur, wreszcie niekiedy - dziełem przypadku.
Florian Śmieja
Spis treści
WPROWADZENIE
STUDIUM PORÓWNAWCZE
- Literatura jako obraz społeczeństwa
- Literatura jako zwierciadło natury
- Naśladowanie obcych wzorców
- Wpływ przekładów na rozwój ojczystego piśmiennictwa
- Zarys historii narodowych literatur
- Problemy dramatu i teatru
- Formy rodzimej poezji
- Paroles d`un croyant Félicité-Roberta de Lamennais
ZAKOŃCZENIE
RESUMEN
INDEKS ARTYKUŁÓW
- Spis wykorzystanych artykułów Maurycego Mochnackiego
- Spis wykorzystanych artykułów Mariana José de Larra
BIBLIOGRAFIA
- Bibliografia podmiotowa
- Bibliografia przedmiotowa
- Varia
INDEKS OSÓB
