Burzliwy rozwój chemii supramolekularnej w ostatnich latach jest ściśle związany z poszukiwaniem materałów mogących służyć do wytworzenia nowych, przede wszystkim miniaturowych narzędzi badawczych, sensorów analitycznych i urządzeń molekularnych. Bardzo liczną grupę związków wykorzystywanych w tak ukierunkowanych badaniach stanowią związki makrocykliczne, a wśród nich syntetyczne makrocykliczne polietery (koronandy), odkryte przez Pedersena w 1967 r. [1]. Z odkryciem tym wiąże się rozkwit chemii koordynacyjnej jonów metali, które są silnie i wybiórczo przez koronandy kompleksowane.
Ogromne zainteresowanie w ostatnim czasie budzą również materiały fotoaktywne. Celem poszukiwań w tym zakresie jest wyselekcjonowanie związków m.in.: do konstruowania pamięci optycznych lub przełączników molekularnych, do kontrolowanego transportu jonów lub jako materiały optyki nieliniowej. Jednymi z intensywnie badanych substancji fotochromowych są pochodne azobenzenu, których fotoindukowana izomeryzacja E-7 generuje tak duże zmiany geometryczne, że zjawisko to mogło być wykorzystane do wymuszania zmian konformacyjnych m.in. koronandów, cyklodekstryn, polipeptydów, polimerów czy membran. Kombinacja azobenzenu ze związkami makrocyklicznymi zachowuje charakterystyczne dla azobenzenu właściwości wzbogacając je o zdolności kompleksujące. Znane są z literatury etery koronowe z wbudowaną w makropierścień resztą azobenzenu. Sposób i miejsce podstawicnia azobenzenu wywierają istotny wpływ na trwałość izomerów Z i B co stymuluje zróżnicowanie trwałości kompleksów kationów z azobenzokoronami.
Mozliwość racjonalnego projektowania związków przydatnych do konstruowania narzędzi analitycznych i urządzeń molekularnych wymaga poznania zależności pomiędzy ich strukturą i właściwościami.
Spis treści:
Streszczenie
WYKAZ STOSOWANYCH SKRÓTÓW I UPROSZCZONYCH OZNACZEŃ
1. WSTĘP
2. ETERY KORONOWE
3. ZWIĄZKI AZOWE
4. ZWIĄZKI MAKROCYKLICZNE Z FRAGMENTEM AZOBENZENOWYM
5. MEMBRANOWE ELEKTRODY JONOSELEKTYWNE BAZUJĄCE NA ZWIĄZKACH MAKROCYKLICZNYCH
6. MAKROCYKLICZNE CHROMOJONOFORY Z GRUPĄ AZOWĄ
7. CEL I ZAKRES PRACY
8. SYNTEZA POCHODNYCH BENZOKORON
9. POCHODNE BENZOKORON JAKO JONOFORY W MEMBRANOWYCH ELEKTRODACH JONOSELEKTYWNYCH
10. SYNTEZA AZOBENZOKORON
11. WŁAŚCIWOŚCI I STRUKTURY IZOMERÓW GEOMETRYCZNYCH AZOBENZOKORON
12. STRUKTURY KOMPLEKSÓW AZOBENZOKORON I AZOKSYBENZOKORON Z SOLAMI LITOWCÓW
13. AZOBENZOKORONY JAKO JONOFORY W MEMBRANOWYCH ELEKTRODACH JONOSELEKTYWNYCH
14. WŁAŚCIWOŚCI CHROMOJONOFOROWE AZOBENZOKORON
15. AZOBENZOKORONY Z PERYFERYJNĄ GRUPĄ HYDROKSYLOWĄ. TAUTOMERIA AZOFENOLOWO - CHINONO-HYDRAZONOWA
16. MONOMOLEKULARNE WARSTWY AZOBENZOKORON
17. PODSUMOWANIE
BIBLIOGRAFIA
Streszczenie w języku angielskim