?Ludzie różnią się między sobą pod wieloma względami, różne mają predyspozycje ułatwiające i utrudniające życiową samorealizację, rozmaite są też ich rzeczywiste i potencjalne zdolności rozwoju poprzez edukację jako wartość życiową, dającą realne szanse człowiekowi na to, aby godnie zaistnieć w społeczeństwie obywatelskim. Przyczyny, przejawy i skutki odmienności rozwojowych oraz niepełnej sprawności ludzi są na świecie zróżnicowane m.in. z powodu różnych warunków ekologicznych, cywilizacyjnych, społeczno-ekonomicznych i odrębnych rozwiązań w polityce społecznej realizowanej w poszczególnych krajach.
Pedagogika specjalna jest jedną z tych dyscyplin naukowych i dziedzin praktyki społeczno-wychowawczej, które zmierzają do poprawy sytuacji psychologicznej i społecznej jednostek z różnymi odchyleniami od normy, dążą do zmiany, wyrównywania ich szans życiowych bez względu na jednostkowe biologiczne zaburzenia i ograniczenia oraz społeczne utrudnienia" [6, s. 9].
Głuchoślepota stanowi specyficzną, złożoną i wieloraką niepełnosprawność, często też kwalifikowana jest w kategoriach tak zwanych niepełnosprawności złożonych, sprzężonych. ?Z upośledzeniami sprzężonymi - pisze A. Twardowski - mamy do czynienia wówczas, gdy u danej osoby występują dwie lub więcej niepełnosprawności spowodowane przez jeden lub więcej czynników endo- lub/i egzogennych, działających jednocześnie lub kolejno w różnych okresach życia (w tym również w okresie prenatalnym)" [63, s. 258].
Spis treści:
Wprowadzenie 1. Charakterystyka badanej grupy
2. Środowisko rodzinne przed narodzinami głuchoniewidomego dziecka
2.1. Sytuacja zdrowotna i psychoemocjonalna rodziców
2.2. Status socjalny rodziny
3. Okres porodu
4. Kondycja urodzeniowa noworodka
5. Sytuacja rodziny noworodka
6. Okres niemowlęcy i poniemowlęcy w rozwoju głuchoniewidomego dziecka
6.1. Diagnoza niepełnosprawności dziecka
6.2. Stosunek rodziny do dziecka
6.3. Stan zdrowia dziecka
6.4. Charakterystyka psychofizycznego i społecznego rozwoju głuchoniewidomego dziecka
7. Okres przedszkolny w rozwoju głuchoniewidomego dziecka
7.1. Specyfika rozwoju
7.2. Rodzina oraz dalsze otoczenie społeczne dziecka
8. Wychowanie, edukacja i rehabilitacja głuchoniewidomego dziecka w okresie poniemowlęcym i przedszkolnym
9. Sytuacja głuchoniewidomego dziecka w środowisku szkolnym
10. Rodzina głuchoniewidomych dzieci i młodzieży - okres szkolny
11. Specyfika funkcjonowania głuchoniewidomych dzieci w okresie szkolnym
12. Edukacja i rehabilitacja osób głuchoniewidomych w opinii rodziców
Podsumowanie i wnioski
Propozycje
Spis tabel
Literatura
