Autorka podjęła w swojej książce próbę poszerzenia aparatu pomiarowego, stosowanego w analizie struktur, o metody bazujące na miarach entropii oraz miarach dywergencji. Przedstawiła w sposób kompleksowy, metodologiczne i empiryczne aspekty stosowania tych metod w badaniu zróżnicowań strukturalnych oraz zmian strukturalnych. Analiza zjawisk społeczno-ekonomicznych uwzględnia, obok parametrów liczbowych, określających poziom badanych zjawisk, również ich strukturę, zarówno w wymiarze czasowym, jak i przestrzennym. Istotnym aspektem takich analiz jest badanie zróżnicowań strukturalnych między obiektami przestrzennymi. Inny aspekt analiz strukturalnych odnosi się do badania zmienności struktur w czasie, a więc do badania stopnia zmian strukturalnych.
Pomimo obfitości rozważań, dotyczących badań struktur społecznych i ekonomicznych, w literaturze polskiej nie było do tej pory monografii poświęconej wykorzystaniu miar entropii oraz miar dywergencji w badaniach strukturalnych. Dlatego książka stanowi niespotykany dotąd w literaturze polskiej zbiór treści obejmujący własności entropii Shannona oraz jej uogólnionych postaci - entropii Rényi'ego i entropii Tsallisa, własności miar dywergencji, w szczególności dywergencji klasy Csiszára. Autorka wskazała możliwość wykorzystania zarówno miar entropii, jak i miar dywergencji w analizie struktur ekonomicznych. Ponadto zaproponowała autorską miarę koncentracji bazującą na entropii Rényi'ego, wskazując przy tym, że entropia Rényi'ego dla wybranych stopni a wykazuje większy stopień wrażliwości na nierównomierność rozkładu cechy statystycznej, aniżeli entropia Shannona.
Książka obejmuje także zagadnienia dotyczące wykorzystania miar dywergencji Csiszára (f‑dywergencji), do której należą miary odgrywające istotną rolę w teorii informacji i statystyce, np. odległość miejska, kwadrat odległości Hellingera, odległość trójkątna, c2-dywergencja, dywergencja Kullbaca-Leiblera oraz propozycje przedstawione przez Lina, Taneja czy też Kumara, do określania stopnia zmian rozbieżności struktur. Autorka wskazuje przy tym, że do klasy dywergencji Csiszára należą zarówno niektóre metryki odległościowe, jak i miary niesymetryczne o nieograniczonych z góry zbiorach wartości. W książce zawarto też porównanie popularnych miar niepodobieństwa struktur oraz miar dywergencji, pod względem stopnia wrażliwości na niepodobieństwo struktur.
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział I. Statystyka regionalna
1.1. Uwagi wprowadzające
1.2. Nomenklatura Statystycznych Jednostek Terytorialnych -klasyfikacja NUTS
1.3. Zbiory danych w statystyce regionalnej
Rozdział II. Entropia Shannona w badaniach strukturalnych
2.1. Pojęcia wprowadzające
2.2. Entropia Shannona struktur H-elementowych
2.3. Własności entropii Shannona struktur Ž-elementowych
2.4. Własności entropii struktur dwuelementowych
2.5. Entropia Shannona rozkładu liczby ludności jednostek terytorialnych regionu Morza Bałtyckiego
Rozdział III. Uogólnienia entropii Shannona
3.1. Uwagi wprowadzające
3.2. Entropia Renyi‘ego
3.3. Entropia Tsallisa
3.4. Zastosowanie entropii Renyi‘ego i entropii Tsallisa do badania rozkładu liczby ludności jednostek terytorialnych regionu Morza Bałtyckiego
Rozdział IV. Miary entropii w badaniu stopnia koncentracji rozkładu
4.1. Pojęcie i miary koncentracji
4.2. Konstrukcja miary koncentracji bazującej na entropii Renyi‘ego
4.3. Badanie stopnia koncentracji rozkładu liczby ludności jednostek terytorialnych regionu Morza Bałtyckiego
Rozdział V. Analiza porównawcza struktur
5.1. Uwagi wprowadzające
5.2. Pojęcie odległości struktur
5.3. Miary zgodności struktur
5.4. Analiza porównawcza struktur przestrzennych
5.5. Metody kwantyfikacji zmian strukturalnych
Rozdział VI. Miary dywergencji
6.1. Uwagi wprowadzające
6.2. Miary dywergencji klasy Csiszara
6.3. Uogólniona postać miar dywergencji
6.4. Analiza wrażliwości miar dywergencji
6.5. Analiza porównawcza struktur ludności jednostek terytorialnych regionu Morza Bałtyckiego
Uwagi końcowe
Literatura
Aneks
