Inżynieria ortopedyczna i rehabilitacyjna

Inżynieria biomedyczna jest dziedziną wiedzy, której podstawowym celem jest przenoszenie osiągnięć nauk ścisłych i technicznych do biologii i medycyny. Umożliwia lepsze poznanie i opis funkcjonowania systemów biologicznych oraz dalszy rozwój metod diagnostycznych i terapeutycznych. Jest to wyraźnie widoczne w obszarach zaopatrzenia ortopedycznego i rehabilitacji. Ogromny postęp techniczny i technologiczny, jaki się tu dokonuje, jest wynikiem – z jednej strony lepszego poznania struktury i mechanizmów działania materii ożywionej, z drugiej natomiast zaangażowania dużego potencjału materialnego i intelektualnego. W nowoczesnych konstrukcjach ortotycznych i protetycznych wykorzystuje się najnowsze osiągnięcia techniki, związane z takimi dyscyplinami, jak: biocybernetyka, biomechanika, mechatronika. Przykładem mogą być protezy „fantomowe” – sterowane myślą. Branża zaopatrzenia ortopedycznego stała się „biorcą” najnowszych osiągnięć naukowych. Ukształtowały się nowe dyscypliny: inżynieria ortopedyczna i rehabilitacyjna, stanowiące istotne filary inżynierii biomedycznej.

Inżynieria ortopedyczna i rehabilitacyjna to zespół działalności inżynierskiej, której celem podstawowym jest wspieranie procesu terapeutycznego i rehabilitacji narządów ruchu w każdym jego stadium, a w szczególności poprzez projektowanie, konstruowanie, wytwarzanie i eksploatację przedmiotów protetycznych i ortotycznych oraz pomocy rehabilitacyjnej (def. własna).

Realizacja ambitnych zadań w obszarach inżynierii ortopedycznej i rehabilitacyjnej wymagała dopływu specjalistów z wykształceniem wyższym, m.in. informatyków, elektroników, biomechaników, specjalistów z zakresu automatyki i robotyki oraz inżynierii materiałowej. Jest to zgodne z dyrektywami Międzynarodowego Stowarzyszenia Protetyki i Ortotyki (ISPO) odnośnie kształcenia kadr dla ortotyki i protetyki, szczególnie na poziomie inżynierskim.

Spis treści

1. Organizacja zaopatrzenia ortopedycznego w Polsce

Tadeusz Sierociński

2. Zagadnienia biomechaniki narządu ruchu

Marcin Derlatka, Jolanta Pauk

1. Metody matematycznego modelowania chodu człowieka

2. Metody badań aparatu ruchu

3. Analiza i ocena chodu człowieka

Bibliografia

3. Antropometria

Jarosław Sidun

1. Punkty antropometryczne

2. Osie, płaszczyzny i linie ciała

3. Przyrządy antropometryczne

4. Pomiary antropometryczne

5. Plantokonturograficzne metody oceny stóp

6. Wady postaw ciała

7. Antropometryczne metody oceny postawy ciała

8. Zastosowanie antropometrii w projektowaniu inżynierskim

Bibliografia

4. Patofizjologia narządu ruchu

Janusz Popko

1. Składniki strukturalne i funkcjonalne

2. Wady wrodzone, choroby i uszkodzenia kończyn

   1. Uszkodzenia kończyn górnych

   2. Schorzenia i urazy kończyn dolnych

   3. Odjęcia i protezowanie

3. Wady, zniekształcenia i urazy kręgosłupa

   1. Boczne skrzywienie kręgosłupa

   2. Choroba Sheuermanna

   3. Złamania kręgosłupa

4. Zniekształcenia klatki piersiowej

5. Porażenie mózgowe i uszkodzenia nerwów obwodowych

Bibliografia

5. Ortotyka narządu ruchu

Artur J. Bogucki, Jarosław Sidun

1. Ortotyka kończyny dolnej

2. Ortotyka kończyny górnej

3. Ortotyka kręgosłupa

4. Aparaty wspomagające

Bibliografia

6. Protetyka narządu ruchu

Artur J. Bogucki, Jarosław Sidun

1. Protetyka kończyny górnej

2. Protetyka kończyny dolnej

Bibliografia

3. Współczesne tendencje w rozwoju konstrukcji protetycznych

Eugeniusz Sajewicz

1. Protezy kończyn dolnych

2. Protezy kończyn górnych

Bibliografia

7. Inżynieria rehabilitacji

   1. Wprowadzenie

Roman Kaczyński, Jerzy Lewko

2. Rehabilitacja narządu ruchu

Roman Kaczyński, Jerzy Lewko

3. Urządzenia do transportu i rekreacji osób niepełnosprawnych

Roman Kaczyński

1. Wózki inwalidzkie

2. Urządzenia do przenoszenia pacjentów

3. Sprzęt sportowy

Bibliografia

4. Rehabilitacja pacjentów z paraplegią i tetraplegią

Józef Zivcak, Radovan Hudak

1. Charakterystyka schorzeń

2. Metody rehabilitacji

Bibliografia

5. Sprzęt sanitarny i osprzęt gospodarstwa domowego dla niepełnosprawnych

Marek Jałbrzykowski

1. Wyposażenie kuchenne

2. Wyposażenie łazienkowe

3. Osprzęt gospodarstwa domowego

Bibliografia