Prezentowana
książka jest naukowym dyskursem o charakterze prawno – etycznym,
ukazującym poszukiwanie interpretacji złożonych kontekstów między
zasadami etyki, obowiązującymi normami prawa i ludzkim pragnieniem
poznawania. Impulsem do podjęcia takiego tematu było pojawienie się
niejasnej w odczuciu większości społeczeństwa terminologii,
której zrozumienie wymaga specjalistycznej wiedzy i technicznych
informacji naukowych. Biotechnologie medyczne, inżynieria
genetyczna, FIVET, GMO, klonowanie – to tylko niektóre przykładowe
pojęcia wprowadzone i spopularyzowane w kontekście rozwoju naukowo
– technicznego. Upowszechniły się one w wyniku publicznych
dyskusji toczących się od pewnego czasu w środkach masowego
przekazu na temat nowych możliwości medycyny i biologii rozrodu
opartej na genetyce molekularnej. Dopiero rozwój licznych,
nowatorskich metod sztucznego zapłodnienia wzbudziły wielkie
poruszenie i protesty. W odpowiedzi zwolennicy nowoczesnych
biotechnologii zaczęli mówić o obskurantyzmie naukowym oraz
tworzeniu klimatu nieufności i rozbudzaniu nieuzasadnionego niczym
strachu. Jednoczesne uspokajające wypowiedzi przedstawicieli świata
nauki i polityki zdezorientowały obywateli, nieposiadających na
ogół wystarczającej wiedzy, potrzebnej do zrozumienia procesów
modyfikacji genetycznej. W wyniku tego wytworzyła się atmosfera
powszechnie odczuwalnego niepokoju, podsycana niepewnością co do
skrajnie optymistycznych lub pesymistycznych wizji wykorzystania
zdobyczy naukowców; niepokój ten nadal towarzyszy codziennemu
życiu. Rozwiązanie opisanego problemu polegałoby na dostarczeniu
możliwie pełnej odpowiedzi na jedyne w tej sytuacji logiczne
pytanie: czy inżynieria genetyczna stanowi zagrożenie dla życia
człowieka, czy też nie?
Spis
treści
Rozdział
pierwszy. Genetyka i medycyna w służbie człowiekaGenetyczne
podstawy życia
Nowoczesne
biotechnologie w medycynie
- prowadzenie
doświadczeń naukowych na człowieku
- Diagnostyka
genetyczna
- Terapia
genetyczna i ochrona tożsamości genetycznej człowieka
- Doświadczenia
na embrionach ludzkich i komórkach macierzystych
- Transplantacje
organów i tkanek
- Biotechnologiczne
produkty lecznicze i farmakogenetyka
Podsumowanie
Rozdział
drugi. Przemiany – społeczno kulturowe w kontekście rozwoju
nowoczesnych biotechnologii- Przemiany
społeczno – kulturowe wywołane rozwojem nowoczesnych
biotechnologii
- Rozwój
biotechnologii w kontekście przemian społecznych i kulturowych
- Pragnienie
przebudowy świata i samego siebie
- Nowe
niebezpieczeństwa dla życia człowieka
Podsumowanie
Rozdział
trzeci. Polskie i międzynarodowe uregulowania prawne biotechnologii
medycznych i ingerowania w struktury genetyczne człowieka- Prawnonaturalne
podstawy szacunku dla życia człowieka
- Polskie
uregulowania prawne biotechnologii medycznych
- Prawo
publiczne międzynarodowe wobec ingerencji w genetyczne
uwarunkowania życia człowieka i integralności osoby ludzkiej
- Rola
mass mediów w kształtowaniu świadomości prawnej i opinii
publicznej
- Prawna
ochrona życia człowieka a normy etyki wobec ryzyka inżynierii
genetycznej
Podsumowanie
Rozdział
czwarty. Etyczno – kulturowe przesłanki prawno – kanonicznej
ochrony życia człowieka i jego otoczeniaKolizja
postmodernistycznej i chrześcijańskiej wizji człowieka i świata
Religijne
i ontologiczne zmiany systemu wartościowania życia człowieka w
dobie inżynierii genetycznej
Ocena
i obszar ryzyka inżynierii genetycznej dla życia człowieka
- Kryteria
oceny ryzyka badań doświadczalnych w zakresie bioinżynierii
medycznej
- Społeczna
ocena i postrzeganie ryzyka inżynierii genetycznej dla życia i
integralności osoby ludzkiej
Zarządzanie
(governance) nauką i partycypacja obywateli w procesach decyzyjnych
Granice
ingerencji w biologiczne podstawy życia człowieka
Podsumowanie
Rozdział
piąty. Poszanowanie i kanoniczna ochrona początku ludzkiego życia
w perspektywie historycznej- Ochrona
życia poczętego w kulturze antycznej
- Ochrona
życia poczętego w kulturze żydowskiej
- Ochrona
życia poczętego w nauczaniu Ojców Kościoła i kanonach synodów
- Magisterium
Kościoła w obronie życia poczętego
Podsumowanie
Rozdział
szósty. Nauczanie Kościoła i normy prawa kanonicznego wobec ryzyka
ingerowania w życie człowieka- Prawo
kanoniczne i dokumenty Kościoła wobec potrzeby ochrony życia i
integralności ludzkiej
- Ochrona
godności osoby ludzkiej i animacja embrionu
- Zasadność
kanonicznej ochrony życia poczętego
- Kanoniczna
regulacja przestępstw przeciw życiu i wolności człowieka
- Kanonistyka
wobec ryzyka diagnostyki genetycznej człowieka
- Terapia
genowa i poszanowanie „genetycznie upośledzonych”
- Kanoniczna
ocena sztucznego zapłodnienia i bioinżynierii człowieka
- Klonowanie
człowieka jako przestępstwo przeciw niepowtarzalności i
integralności osoby ludzkiej