Przedmiotem zainteresowania autora rozprawy jest rzeczywista, chociaż zmieniająca się w czasie, przestrzeń przyrodnicza, ekonomiczna i geopolityczna. Wokół tej osi skupiają się główne problemy i procesy związane z przekształcaniem struktury przestrzennej. Na kierunek i dynamikę tych przemian wpływają liczne czynniki, spośród których do najważniejszych należą: - położenie geograficzne,
- zasoby i stan środowiska przyrodniczego,
- tendencje w strukturze demograficznej,
- uwarunkowania geopolityczne,
- charakter ustroju politycznego,
- charakter ustroju gospodarczego.
W tych czynnikach przejawia się działanie podmiotu gospodarczego jakim jest człowiek. Ogólnie mówimy o działaniu ludzi. W geografii społeczno-ekonomicznej znaczy to, że ludzie użytkują ziemię, wybierają lokalizację dla działalności gospodarczej, budują miasta, kształtują regiony ekonomiczne, organizują sieć transportu, przepływów i działają w przestrzeni. W działalności tej napotykają różne ograniczenia. Społeczeństwo gospodaruje zawsze w określonym środowisku przyrodniczym. Musi więc się liczyć z niepewnością i zmiennością środowiska a tym samym ponosić ryzyko. W celach produkcyjnych i konsumpcyjnych korzysta z zasobów surowcowych i energetycznych środowiska.
Tanie surowce i energia były ważnym czynnikiem wzrostu gospodarczego świata w czasach nowożytnych. Ostatnio pojawiły się ograniczenia w gospodarce surowcowej i energetycznej, z którymi nowe technologie próbują sobie dość skutecznie radzić. Nieodłącznym skutkiem gospodarowania w środowisku jest jednak degradacja tego środowiska, przejawiająca się głównie w zanieczyszczeniu wód i powietrza, w składowaniu odpadów, w hałasie. Człowiek, wykorzystując środowisko, jednocześnie je degraduje. Racjonalne kształtowanie środowiska, uwzględniające prawa ekologii i kryteria ekonomicznej efektywności jest kierunkiem działania, który powinno się rozwijać z myślą o przekazaniu przyszłym pokoleniom środowiska zdrowego i dobrze zagospodarowanego.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1
Przestrzeń społeczno-ekonomiczna
1.1. Przestrzeń i procesy zachodzące w przestrzeni
1.2. Równowaga w przestrzeni i interakcje w przestrzeni
1.3. Gospodarka i polityka przestrzenna
1.4. Region ekonomiczny jako kategoria przestrzenna
Rozdział 2
Główne procesy spoleczno-chonomicznc w przestrzeni geograficznej po II wojnie światowej
2.1. Podłoże i znaczenie przemian polityczno-gospodarczych na świecie
2.2. Podłoże i znaczenie przemian polityczno-gospodarczych w Europie u schyłku XX wieku
2.3. Podłoże i znaczenie przemian polityczno-gospodarczych w Polsce
Rozdział 3
Transformacja strukturalna gospodarki świata w II połowie XX wieku
3.1. Zasoby kapitałowego czynnika rozwoju społeczno-gospodarczego
3.2. Ewolucja trendów ekonomicznych świata
3.3. Wybrane aspekty futurologii świata
Rozdział 4
Transformacja strukturalna polskiej gospodarki na przełomie XX i XXI wieku
4.1. Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju
4.2. Strategiczne podstawy rozwoju regionalnego Polski
4.3. Polska a Unia Europejska w aspekcie ekonomicznym
4.4. Założenia polityki gospodarczej Polski po 2000 roku
4.5. Strategia rozwoju gospodarki przestrzennej obszarów wiejskich po 2000 roku
Rozdział 5
Ekorozwój szansą zachowania przestrzeni życiowej
5.1. Kryzys ekologiczny jako problem globalny
5.2. Ekopolityka a koncepcja ekorozwoju świata
5.3. Restrukturyzacja polskiej przestrzeni w aspekcie ekorozwoju
5.4. Na ratunek Ziemi i człowiekowi
Literatura
Spis tabel
Spis rysunków
