SPRZEDAŻ KSIĄŻEK

Zapewne bardziej interesujące są dzieje państw znanych, długowiecznych, o ugruntowanych cechach wyróżniających, mniej zaś państw niegdyś istniejących i takich, których próba wskrzeszenia gruntownie się nie powiodła. Do takich organizmów w Europie Środkowowschodniej należy prawie zupełnie nieznane dziś państwo - Wielkie Księstwo Litewskie. Istniejące od XIII do końca XVIII w., trwało nadal w świadomości wielu następnych pokoleń, dzięki tradycji wspólnoty kulturowej wyrażającej się w dwu-, a nawet trójszczeblowej świadomości etnicznej. Nie wykluczała ona poczucia wspólnoty jednego państwa- Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a w chwili najtrudniejszej - ze względu na liczbę przeciwników - próby stworzenia Rzeczypospolitej Trojga Narodów w unii hadziackiej w latach 1658-1659.
Jeśli przyjmiemy za punkt wyjścia - jako istotną przyczynę trwałości tego organizmu i jego cech wyróżniających, zarówno od Korony Polskiej, jak i od Rosji - przesuwanie się granicy zachodniej cywilizacji na wschód, do miast naddnieprzańskich i Połocka, zaś na terenie Wilna rozwój uniwersytetu do 1832 r. w czasie zaboru rosyjskiego - to dodać by należało nieprzerwany związek z polskością Litwinów i Białorusinów, Polaków autochtonów i Polaków przybyszy oraz ich akces do świata zachodnioeuropejskiego i katolicyzmu w XIX i XX w. Ze strony elit, w dobie zaborów, były to działania na rzecz polskiej kultury w ramach planowanych państw narodowych oraz zabytki kultury materialnej: siedziby w stylach zachodnich, ich wnętrza, księgozbiory. Ze strony ludu były to nowe wyspy językowe polskie wokół Wilna, powstające wbrew realiom rusyfikacji, z powodu uznania wyżej cenionej tradycji cywilizacyjnej.

Spis treści:

Przemiany w wielowyznaniowym i wielonarodowościowym państwie - od unii w Krewie do początków oświecenia

Część I. Zderzenie i przenikanie się kultur. Charakterystyka zjawisk i przemian społeczno-kulturowych w okresie do pierwszej połowy XVI w.
1. Charakterystyka procesów społeczno-gospodarczych w okresie zderzenia się czynników kulturowych
2. Zjawiska kultury symbolicznej i ich dynamika na ziemiach litewsko-ruskich w XV i do połowy XVI w
2.1. Dwór wielkoksiążęcy i dwory bojarskie jako ośrodki oddziaływania kulturowego
2.2. Rola Kościoła katolickiego i szkolnictwa w przemianach społeczno-kulturowych w XV i pierwszej połowie XVI w
2.3. Rola Kościoła prawosławnego w kręgu kultury i społeczeństwa
2.4. Rola języka, piśmiennictwa, książki rękopiśmiennej i drukowanej w procesie akulturacji elit i ich otoczenia
3. Wpływy zderzenia kultur w sferze materialnej
3.1. Budownictwo obronne i świeckie
3.2. Budownictwo sakralne, malarstwo i inne formy zdobnictwa

Część II. Efekty dyfuzji kultur na ziemiach litewsko-ruskich od unii lubelskiej do połowy XVII w
1. Przemiany społeczno-gospodarcze po unii z Koroną Polską i ich wpływ na proces przekształcania się rodzimych czynników kulturowych
2. Wpływ synkretyzmu i pluralizmu wyznaniowego i kulturalnego w Wielkim Księstwie Litewskim na zjawiska asymilacji elit i okcydentalizacji państwa
2.1. Wybuch reformacji - przyczyny i cechy specyficzne
2.2. Kontrreformacja i przyczyny jej umocnienia na ziemiach litewsko-ruskich
2.3. Unia brzeska Kościoła wschodniego i zachodniego - powstanie Kościoła unickiego
2.4. Kościół prawosławny i jego wyznawcy wobec przemian społeczno-kulturowych
2.5. Rola języka i piśmiennictwa w wielonarodowej społeczności
2.6. Przejawy europejskiej akulturacji elit
2.7. Charakterystyka świadomości społecznej i narodowościowej
3. Procesy europeizacji w budownictwie świeckim i sakralnym
4. Przemiany w kulturze życia codziennego

Część III. Procesy społeczno-kulturalne w Wielkim Księstwie Litewskim w okresie utraty pozycji politycznej Rzeczypospolitej w Europie środkowowschodniej w drugiej połowie XVII w. i w XVIII w
1. Wielkie Księstwo Litewskie w związku federacyjnym z Koroną Polską w okresie cofania się granicy oddziaływania
kultury zachodniej (1667-1730)
2. Rola czynników kulturowych w przemianach świadomości politycznej i społecznej wielonarodowego społeczeństwa
2.1. Kościół katolicki - najtrwalszy czynnik przemian kulturowych
2.2. Kościół greckokatolicki - czynnik synkretyzmu kulturowego
2.3. Kościół prawosławny i jego przemiany
2.4. Rola wyznań reformowanych i ich zasięg społeczny
2.5. Akademia Wileńska i przemiany wielowyznaniowego szkolnictwa
2.6. Piśmiennictwo i jego rola w procesie asymilacji kulturowej oraz w podtrzymywaniu odrębności etnicznych
2.7. Teatr jezuicki i początki teatru świeckiego
2.8. Wielowyznaniowe drukarnie oraz rola książki i druków ulotnych w rozpowszechnianiu zjawisk synkretycznej kultury
3. Innowacje i tradycje w dziedzinie sztuki materialnej
3.1. Architektura świecka i jej europejski charakter
3.2. Budownictwo sakralne heterogenicznych wyznań i narodów
3.3. Przemiany życia codziennego

Zakończenie
Society and culture in the Grand Duchy of Lithuania from 15 to 18 Century
Bibliografia
Spis ilustracji
Indeks osobowy