"Książka Renaty Makarewicz [...] jest długo oczekiwaną pozycją na rynku wydawniczym, która w sposób profesjonalny, spojrzeniem językoznawcy, analizuje funkcjonowanie językowe uczniów z dysleksją. Stanowi ona pozycję skierowaną głównie do nauczycieli języka polskiego, wprowadzając ich w problematykę dysleksji rozwojowej, przedstawiając wnikliwe analizy struktury językowej prac uczniów o specyficznych potrzebach edukacyjnych i - co trudno przecenić - wprowadza propozycję rozwiązań metodycznych, odnoszących się do nauczania języka polskiego takich uczniów".
(Z recenzji dr hab. prof. UMCS Grażyny Krasowicz-Kupis)
"Podstawową wartością pracy jest konsekwentne stosowanie metod językoznawczych (dokładnie - językoznawstwa strukturalnego) do analizy wypowiedzi dzieci dyslektycznych. Ponieważ zjawisko dysleksji analizowane jest głównie przez pedagogów i psychologów, spojrzenie na nie od innej strony przyczyni się do odświeżenia i wzbogacenia jej interpretacji, co może mieć istotne skutki praktyczne (wnioskom praktycznym autorka poświęca cały rozdział). Wypada podkreślić, że aparat językoznawczy stosowany jest poprawnie i umiejętnie. Autorka niejednokrotnie proponuje inne spojrzenie na zjawiska znane w pedagogice i dydaktyce ogólnej (np. posługuje się pojęciem świadomości fonologicznej zamiast percepcji słuchowej przy nauce czytania)".
(Z recenzji prof. dr. hab. Zygmunta Saloniego)
Spis treści:
WSTĘP
ROZDZIAŁ I
TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU
1. Uwagi wprowadzające
2. Dysleksja
2.1. Definicja
2.2. Etiologia - przyczyny dysleksji
2.3. Kierunki badań nad dysleksją
2.4. Funkcjonowanie językowe dzieci z dysleksją w świetle literatury
ROZDZIAŁ II
METODOLOGIA BADAŃ
1. Założenia i cel badań
1.1. Założenia teoretyczne
1.2. Cele badań
2. Czynniki towarzyszące gromadzeniu materiału badawczego
2.1. Wybór poziomu wiekowego
2.2. Gromadzenie materiału
2.3. Uwarunkowania dydaktyczne
ROZDZIAŁ III
ANALIZA SKŁADNIOWA WYPRACOWAŃ UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH
1. Wprowadzenie do opisu
2. Opis wybranych wypracowań
Opis pracy [P1]
Opis pracy [P3]
Opis pracy [P4]
Opis pracy [P5]
Opis pracy [P6]
Opis pracy [P9]
Opis pracy [P18]
Opis pracy [P20]
Opis pracy [P39]
Opis pracy [P57]
ROZDZIAŁ IV
PROBLEMY INTERPRETACJI KONSTRUKCJI SKŁADNIOWYCH
1. Składnia zdania a interpunkcja w pracach pisemnych dyslektyków
1.1. Interpunkcja w zdaniu pojedynczym
1.2. Interpunkcja w zdaniach złożonych
1.3. Semantyka a interpunkcja
2. Realizacja struktury zdania elementarnego
2.1. Schematy czasownikowe właściwe
2.2. Schematy czasownikowe niewłaściwe
2.3. Typ i charakterystyka gramatyczna fraz wymaganych i niewymaganych
2.4. Nietypowe struktury składniowe
3. Realizacja struktury zdania złożonego
ROZDZIAŁ V
BŁĘDY MORFOLOGICZNE, LEKSYKALNE I FRAZEOLOGICZNE
1. Błędy morfologiczne
1.1. Na pograniczu fleksji i składni - rząd czasowników
1.2. Błędy fleksyjne
2. Błędy leksykalne
3. Błędy frazeologiczne
ROZDZIAŁ VI
INNE PROBLEMY UKSZTAŁTOWANIA TEKSTU
1. Odmiana polszczyzny
1.1. Odmiana mówiona
1.2. Odmiana pisana
1.3. Typ polszczyzny w pracach dyslektyków
2. Obszerność tekstów
3. Grafika
3.1. Nauka kaligrafii w szkole
3.2. Opis poziomu graficzne prac pisemnych uczniów dyslektycznych
4. Ortografia
5. Spójność tekstu
5.1. Pojęcie tekstowości
5.2. Zaburzenia segmentacji zdaniowej
5.3. Formalne wyznaczniki spójności tekstu
5.4. Stylistyka
ROZDZIAŁ VII
POSTULATY METODYCZNE
1. Uwagi ogólne
1.1. Dydaktyka języka - przegląd wybranych koncepcji
1.2. Style nauczania
1.3. Czytanie
1.4. Pisanie
2. Składnia strukturalna w szkolnej nauce języka
3. Działania dydaktyczne
4. Inne problemy metodyczne
4.1. Nauczyciele
4.2. Uczniowie
4.3. Rodzice
4.4. Ocenianie
PODSUMOWANIE
OZNACZENIA
BIBLIOGRAFIA
ANEKS
