Podstawowym motywem do napisania niniejszego opracowania było przybliżenie potencjalnym Czytelnikom, w szczególności zaś studentom i absolwentom kierunku geodezja i kartografia, najważniejszych problemów dotyczących tej dyscypliny przedstawionych w anglojęzycznej literaturze źródłowej. Język angielski stał się obecnie głównym sposobem komunikacji na całym świecie, także w nauce i technice. Wydaje się zatem, że temat i zakres opracowania dobrze koresponduje z potrzebami rynku pracy.
Choć nie jest to być może zjawisko korzystne, to nie można jednak nie zauważyć, że wielu absolwentów i studentów kierunku geodezja i kartografia wyjeżdża do krajów anglojęzycznych. Stanowi to kolejny powód napisania niniejszego opracowania; ponadto, na polskim rynku wydawniczym brak jest opracowań o takim charakterze.
Do przygotowania niniejszego podręcznika wykorzystano opracowania anglojęzyczne najlepszych autorów i znawców tej dziedziny. Oparty jest on przede wszystkim na takich uznanych pozycjach wydawniczych jak [1], [3] i częściowo [4] oraz w mniejszym stopniu na [2]. Jako że opracowania te są bardzo obszerne, ich przedstawianie w całości byłoby w niniejszym opracowaniu dziełem niewykonalnym. Toteż autorzy opracowania przyjęli zasadę wyboru najważniejszych fragmentów tekstów, przestawienia ich tłumaczenia, a niekiedy dołączają komentarze. Do tłumaczenia użyto słowniki [6], [9] i [10] i częściowo [5]. Wykorzystano także, choć w mniejszym stopniu, opracowania słownikowe, umieszczone na stronach internetowych. Są nimi: [9], [10] i [11].
Należy zaznaczyć wyraźnie, że w opracowaniu podręcznika przyjęto układ i formę oraz w dużej mierze treści pochodzące z [1]. Pozycja ta stanowi zasadniczą bazę niniejszego podręcznika. Zastały także dołączone fragmenty z pozostałych opracowań, co zostało zaznaczone w celu łatwej identyfikacji literatury źródłowej.
Problemy zawodowe i etyczne w zakresie geodezji i kartografii zostały potraktowane oddzielnie, przy końcu opracowania. Zostały tu wykorzystane teksty pochodzące z [4].
Informacje z zakresu problematyki szkoły wyższej zostały opracowane przez autorów podręcznika, na podstawie ich własnych doświadczeń i spostrzeżeń.
Teksty pochodzące z wymienionych pozycji wydawniczych są niekiedy nieznacznie modyfikowane lub skracane, a ich wykorzystanie w niniejszym opracowaniu odbywa się zgodnie z poszanowaniem osiągnięć ich Autorów, a przede wszystkim zgodnie z zasadami wynikającymi z praw autorskich.
Spis treści
1. Wstęp
2. Wybrane teksty źródłowe w języku angielskim wraz z tłumaczeniem
I.A Informacje wstępne
I.A.1 Miernictwo (geodezja na płaszczyźnie)
I.A.2 Zastosowanie pomiarów
I.A.3 Ziemia jako sferoida
I.A.4 Geoida i sferoida
I.A.5 Geodezja (geodezja wyższa) i miernictwo (geodezja na płaszczyźnie)
I.A.6 Rodzaje pomiarów
I.A.7 Definicji
I.A.8 Precyzja pomiarów
I.A.9 Zasady stosowane w miernictwie
I.B Pomiary i ich wyrównywanie
I.B.1 Obserwacje i błędy
I.B.2 Błędy grube lub pomyłki
I.B.3 Błędy systematyczne
I.B.4 Błędy przypadkowe
I.B.5 Jakość pomiarów
I.B.6 Cyfry znaczące
I.C Prace polowe i kameralne
I.C.1 Informacje ogólne
I.C.2 Planowanie i projektowanie pomiaru
I.C.3 Uwagi
I.C.4 Niektóre definicje
I.C.5 Rejestracja danych
I.C.6 Rejestratory danych
I.C.7 Obliczenia i kontrola
II. Pomiary geodezyjne
II.A Pomiary odległości
II.A.1 Odległości
II.A.2 Pomiar odległości metodą optyczną
II.A.3 Pomiar odległości taśmą
II.A.4 Elektroniczny pomiar odległości
II.B Niwelacja (pomiary wysokościowe)
II.B.1 Definicje
II.B.2 Metody niwelacji
II.B.3 Rodzaje niwelatorów
II.B.4 Dodatkowy sprzęt niwelacyjny
II.B.5 Luneta
II.B.6 Niwelacja geodezyjna (precyzyjna)
II.B.7 Poprawka ortometryczna
II.C Pomiar kąta i kierunku
II.C.1 Wyznaczenie położenia punktów
II.C.2 Kąt kierunkowy (czwartak)
II.C.3 Azymut
II.C.4 Teodolit
II.C.5 Cyfrowe teodolity elektroniczne
II.C.6 Ustawianie teodolitu
II.D Systemy zespolone do pomiaru odległości i kątów
II.D.1 Informacje ogólne
II.D.2 Optyczne pomiar odległości
II.D.3 Systemy total station
II.D.4 Ogólne funkcje systemów total station
II.D.5Przykłady typowych, wbudowanych opcji, dla przetwarzania pomierzonych długości i kątów
II.D.6. Użycie systemu total station
II.D.7 Systemy zdalnie sterowane
II.D.8 Zastosowanie systemu total station
III. Procedury pomiarowe
III.A Ciąg poligonowy
III.A.1 Informacje ogólne
III.A.2 Sprzęt do poligonizacji
III.A.3 Cel poligonizacji
III.A.4 Rodzaje poligonów
III.B Obliczenie powierzchni
III.B.1 Informacje ogólne
III.B.2 Metody określenia powierzchni
III.C Inne metody określania położenia
III.C.1 Wyznaczanie położenia wcięciem wprzód
III.C.2 Wyznaczanie położenia wcięciem wstecz
III.C.3 Wyznaczanie położenia wcięciem liniowym
III.C.4 Wyznaczanie położenia wcięciem kombinowanym
III.D Odwzorowania kartograficzne
IV. Współczesne miernictwo i sporządzanie map
IV.A System globalnego wyznaczania pozycji GPS
IV.A.1 Informacje ogólne
IV.A.2 Segmenty systemu
IV.A.3 Rządowa polityka degradacji GPS
IV.A.4 Części odbiornika GPS
IV.A.5 Metody określania położenia
IV.A.6 Zastosowania
IV.B Fotogrametryczne metody pomiaru i sporządzania map
IV.B.1 Wprowadzenie
IV.B.2 Sensory i platformy
IV.B.3 Kamery
IV.B.4 Skanery i sensory liniowe
IV.B.5 Platformy
IV.B.6 Ortofotografia
IV.B.7 Cyfrowy model wysokości
IV.B.8 Systemu informacji geograficznej
IV.C. Opracowanie map, cyfrowe opracowanie map i systemy informacji przestrzennej
IV.C.1 Informacje ogólne
IV.C.2 Systemy odniesienia dla sporządzania map
IV.C.3 Systemy współrzędnych dla sporządzania map
IV.C.4 Mapy topograficzne
IV.C.5 Przedstawienie rzeźby terenu
IV.C.6 Kontur i warstwica
IV.C.7 Cyfrowe modele terenu
IV.C.8 Komputerowe wspomagania kreślenia i projektowania
IV.C.9 Cyfrowe sporządzanie map
IV.C.10 Pozyskiwanie danych
IV.C.11 Przechowywanie danych i zarządzanie danymi
IV.C.12 Systemy informacji przestrzennej
IV.C.13 Zautomatyzowane sporządzanie map/wspomaganie zarządzania
IV.C.14 Systemy informacji o terenie
V. Rodzaje pomiarów
V.A Pomiary osnowy i pomiary topograficzne
V.A.1 Informacje ogólne
V.A.2 Założenie osnowy
V.A.3 Osnowa pozioma
V.A.4 Osnowa pionowa
V.B Pomiary trasy
V.B.1 Informacje ogólne
V.B.2 Osnowa
V.C Pomiary budowlane
V.C.1 Informacje ogólne
V.C.2 Tyczenie osi
V.C.3 Nachylenie
V.C.4 Pomiary powykonawcze
V.D Pomiary sytuacyjne nieruchomości (katastralne)
V.D.1 Informacje ogólne
V.D.2 Rodzaje pomiarów nieruchomości
V.D.3 Sprzęt i metody
V.D.4 Aspekty prawne pomiarów nieruchomości
V.D.5 Punkty graniczne
V.D.6 Rejestry granic
V.D.7 Opis nieruchomości
V.D.8 Opis granic nieruchomości
V.D.9 Opis kondominium (wspólnoty mieszkaniowej)
V.D.10 Opis (punktów granicznych nieruchomości) poprzez współrzędne
V.D.11 Opis (nieruchomości) poprzez podział
V.D.12 Interpretacja prawna opisu (nieruchomości) w akcie notarialnym
V.D.13 Własność nadbrzeżnego gruntu
V.D.14 Zasiedzenie
V.D.15 Moc (zdolność) prawna mierniczego
V.D.16 Odpowiedzialność mierniczego
V.D.17 Pomiar pierwotny
V.D.18 Powtórne pomiary (wznowienie granic)
V.D.19 Podziały terenów wiejskich
V.D.20 Podziały terenów zurbanizowanych
V.D.21 Pomiary miejskie
V.D.22 Pomiary katastralne
VI. Dowody na ustalenie granicy
VI.A.1 Ogólne informacje w zakresie dowodów
VI.A.2 Rodzaje dowodów zbieranych przez mierniczych
VI.A.3 Prawo dowodów
VI.A.4 Stopień wiarygodności dowodu
VI.A.5 Znaczenie dowodów pisemnych
VI.A.6 Znaczenie oświadczeń jako dowodów
VI.A.7 Podsumowanie dowodów pisemnych i słownych
VI.A.8 Znacznie graniczników jako dowodów
VI.A.9 Pomiar jako dowód
VI.A.10 Szkice polowe
VI.A.11 Mierniczy przed sądem
VII. Profesjonalizm i etyka w miernictwie
VII.A.1 Ogólne problemy profesjonalizmu
VII.A.2 Miernictwo jako zawód
VII.A.3 Etyka w miernictwie
VII.A.4 Zasady etyki w miernictwie
3. Angielsko-polski mini-słownik wyrazów kluczowych
4. Spis pytań
5. Pytania i odpowiedzi
6. Zakończenie
Bibliografia